هرانده و غار بونیک کجاست؟

مردم روستای هرانده به زبان گیلکی صحبت می‌کنند، مسلمان پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. درآمد بیشتر مردم روستای هرانده از طریق فعالیت‌های زراعی، باغداری، دامداری و کارگری تامین می‌شود. گروهی نیز در امور خدمات و صنایع دستی اشتغال دارند.

اصلی‌ترین محصول زراعی این روستا سیب زمینی است. پرورش انواع گل و پرورش ماهی قزل آلا در روستا رواج دارد. سیب، گلابی و زردآلو از محصولات باغی روستاست. انواع لبنیات مانند پنیر، کره و ماست در روستا تولید می‌شود. این روستا محل عبور و اتراق گاه ایل الیکایی و ایل اصانلو در فصل تابستان است.

روستای کوهستانی هرانده بافت مسکونی متمرکز دارد و در شیب دامنه کوهستانی استقرار یافته است. مصالح به کار رفته در ساخت خانه‌های روستا شامل لاشه سنگ، گل، کاهگل، چوب و مانند این ها است. در ساخت خانه های جدید از مصالح سیمان، آهن و امثالهم استفاده می‌شود. درختکاری در حاشیه رودخانه و کوچه های روستا، چشم انداز عمومی آن را بسیار سرسبز و جالب توجه کرده است. روستای هرانده به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز، جاذبه‌های طبیعی جالب توجهی دارد. جریان رودخانه‌های قزقان چای و نمرود طراوت و زیبایی ویژه‌ای به سیمای عمومی آن بخشیده است. برج دیده بانی در شمال شرقی روستا واقع شده و از آثار قرون 4 و 5 هجری قمری است. این برج به منظور دیدبانی و حفاظت از منطقه احداث شده بود. تپه باستانی شیردره در فاصله 1500 متری ضلع جنوب شرقی روستا قرار دارد که در اوایل دوره اسلامی به عنوان قلعه نگهبانی مورد استفاده بوده است.

غار بورنیک

غار بورنیک در فاصله 5 کیلومتری روستای هرانده و در حد فاصل این روستا با روستای خمده واقع شده است. این غار طبیعی و تاریخی به احتمال زیاد، محل سکونت انسان های اولیه بوده است و قدمت آن به دوره پیش از تاریخ می رسد. نام غار از دو کلمه «بور» و «نیک» تشکیل شده است. بور، تغییر یافته کلمه بار، به معنای ساحل، کنار و جای امن است و بورنیک در اینجا محل امن و خوب معنی می‌دهد. به دلیل موقعیت خاص و نهان بودن دهانه غار از دید، این غار محل امنی برای زندگی و پناه گرفتن در دوره غار نشینی بوده است. دهانه غار بسیار بزرگ و تقریباً به شکل یک مثلث سه ضلعی است. عرض دهانه حدود 20 متر، ارتفاع آن حدود 8 متر و طول شعبه اصلی غار حدود 500 متر است.
وجود تخته سنگهای عظیم در کف تالارهای نخست و سوم غار -که روی بعضی از آنها پوشیده از لایه‌های خاک رُس مرطوب و لغزنده و سطح اکثر آنها پوشیده از چکیده‌های نخودی و میخ مانند (استالاگمیت) است- از ویژگیهای غار بورنیک است و در سایر غارهای ایران چنین وضعیتی کمتر دیده میشود. وجود دیوارهای پوشیده از چکنده‌های گل کلمی و نخودی سفید و صورتی رنگ (استالاکتیت)، زیبایی خاصی به غار بخشیده است. با ورود به دهانه غار از همان ابتدا با شیب نسبتاً تندی به سمت پایین هدایت می‌شوید... تجربه یک سفر به اعماق زمین!